26/3/2024
MakerLab en uitgeverij VAN IN: de 8 lessen VAN IN-house innovatieprogramma’s
Als een werknemer vraagt: ‘Mogen wij weer een MakerLab-traject doen?’, dan weet je dat je iets goed doet bij de klant. Dat je met een innovatieprogramma iets in motie zet, dat blijvend resoneert bij mensen binnen het bedrijf. MakerLab en VAN IN, de grootste educatieve uitgever van België, werken al negen jaar succesvol samen. MakerLabs managing partner Sander Goudswaard sprak met Vicky Adriaensen, managing director bij VAN IN, over de lessen die ze hebben geleerd van samen innoveren.
1. Lang of kort? Maak een keuze
Sander: ‘We hebben korte en lange trajecten met VAN IN gedaan, maar het laatste programma was misschien wel het meest ambitieus: een traject van vier maanden. Totaal anders dan bijvoorbeeld één intensieve week.’
Vicky: ‘Het voordeel van zo’n langer traject was dat mensen de ruimte hadden, maar dat was tegelijkertijd ook een nadeel. Tussendoor ga je terug naar de waan van de dag. Die focus moest je elke keer opnieuw terugvinden. Dat kost energie.’
Sander: ‘De tegenhanger is dat je daardoor wel de tijd had om gedegen interviews en experimenten te doen. Hoe je een project ook vormgeeft, je moet altijd keuzes maken – er is geen goed of fout.’
Vicky: ‘Dat klopt. In een week tijd kun je wellicht niet de juiste mensen te pakken krijgen en daardoor is het eindresultaat gebaseerd op iets oppervlakkigere knowhow. Nu creëerden we ruimte voor iedere processtap. Van onderzoek tot prototypen en van valideren tot business modeling; de teams hadden de tijd om diep te gaan en dat maakte na 4 maanden de stap naar daadwerkelijk producten ontwikkelen, niet groot meer. ‘
2. Die focus krijg je niet zo maar
Vicky: ‘In een bedrijf heb je de dagelijkse rompslomp en ga je tussendoor eens nadenken over innovatie. In zo’n MakerLab-bad ben je er 100% gefocust mee bezig. Je sluit mensen bij wijze van spreken op in een vergaderzaal en gooit de sleutel weg.’
Sander: ‘Om de zoveel tijd doe jij er bij VAN IN een shot innovatie in om de boel los te krijgen. Daarna druppelt het door in de dagelijkse gang van zaken. Het echoot lang na.’
Vicky: ‘MakerLabs expertise is dat ze je overal challengen. De pains and gains zijn erin gehamerd bij ons.’
Sander: ‘Als je de cultuur voor je ogen ziet veranderen… dat zijn Eureka-momentjes. Dat kun je niet plannen of kopen, dat moet gebeuren terwijl je bezig bent.’
Vicky: ‘Ik hoopte ooit die expertise bij ons naar binnen te halen, maar iemand die dit dag in dag uit doet heeft altijd meer toegevoegde waarde. Dit is jullie DNA, Sander. Het maakt het eindresultaat zo veel scherper.’
3. Vandaag zegt niks over morgen
Vicky: ‘Wij zijn als uitgeverij doorgaans lang bezig met het creëren van een lesmethode. Als je pas na drie jaar investeren toetst of de klant er blij mee is, dan loop je best veel risico. Deze methode dwingt je om er een iteratie van te maken. Nu toetsen we een idee al in de embryonale fase. Het kan zo maar zijn dat de klant dan al zegt: “Dit is niet wat wij willen.” Je stuurt sneller bij en je blijft onderweg bijsturen.’
4. Het draait echt allemaal om de klant
Vicky: ‘Ieder bedrijf roept: “Ik ben klantgericht!” We hebben allemaal die ambitie, maar toch: hoe klantgericht ben je echt? Je kunt niet meer met je klant bezig zijn dan in dit traject. In elke fase ga je in gesprek met de klant en vraag je om feedback. Want wat de klant vraagt en wat de klant echt wil, is vaak ook niet hetzelfde. Puurder kan het niet.’
5. Durf te veranderen, ook als het schuurt
Vicky: ‘Wij hebben onze klant in huis, mensen die leerkracht of schooldirecteur zijn geweest, en dat biedt een ongelooflijke rijkdom. Het grote risico is dat ze daardoor denken: ik weet wat de klant wil, want ik wás de klant. Dat klopt natuurlijk niet altijd. Er zijn veel verschillende type klanten en het evolueert ook constant. Dus een vinger aan de pols houden is belangrijk.’
Sander: ‘Wij vragen dan: “Heb je ook bewijs?” Een onderbuikgevoel is niet genoeg. Dat levert spanningen op, want iemand wordt uitgedaagd op zijn expertise. Als je het dan gaat onderzoeken, zie je dat er dingen gebeuren. Hee, wacht eens even, ik word uitgedaagd en ineens leer ik nieuwe dingen of het zat toch net even anders. De een vindt dat leuker dan de ander, dat hoort erbij.’
6. Één iemand kan niet in z’n eentje innoveren
Vicky: ‘Uitgevers zijn sterk in de lead, maar we zoeken altijd naar een multifunctionele aanpak. We kijken per project welke functiegroepen kunnen aansluiten. Dat maakt het eindresultaat ook rijker. Soms wil je iemand van finance of sales erbij, een andere keer zijn het mensen van tech die aanschuiven. Het mooie is dat het nieuwe idee daardoor niet van de uitgever alleen is, maar van veel meer mensen.’
Sander: ‘Als we iemand benaderden met de vraag “jij bent toch een expert op dit gebied, mogen we jou even uithoren?”, dan werkte dat heel goed om mensen bij een team te betrekken. Daardoor kregen we de interactie waar we op hoopten.’
7. Zorg voor korte lijntjes naar boven
Sander: ‘Door terugkerende sessies met een klein MT-team te doen, maakten we deze keer op meer niveaus winst. Dat was echt een learning. Je ziet dat daar ook verschillende behoeftes zitten. De een wil een zo goed mogelijke en ver doorontwikkelde propositie neerzetten, terwijl de ander meent: als iedereen maar meedoet, dan vind ik het goed. Dat kan in zo’n programma conflicteren. Nu konden we het van tevoren benoemen: wéét dat als je deze kant op gaat, dat je hier wat moet toegeven.’
8. Make it real
Vicky: ‘Het traject is intensief en zwaar. Het is niet even nadenken, een leuke pitch en dat was het dan. We willen dat de ideeën echt landen. We proberen dit innovatieve traject dan ook binnen onze organisatie de nodige aandacht te geven.’
Sander: ‘Bij zo’n pitch event zijn bijvoorbeeld veel mensen aanwezig, ook het MT. We oefenen twee dagen intensief: hoe vertel je een verhaal? Mensen hebben veel geleerd en willen eigenlijk álles vertellen, maar een goede pitch komt snel tot de kern.’
Vicky: ‘Ik geloof in deze aanpak. We hebben inmiddels met enkele projecten concrete stappen genomen. Dat is een compliment aan MakerLab.’
