De menselijke maat: de innovatie energie van een Living Lab

Onlangs schreef collega Roderick Martens een artikel over de energie van innovatie: "Die is intrinsiek hoog en anders, want het is nieuw en hoopvol en ontstaan in een snelkookpan". Het zette mij aan het denken.

‍

Dit jaar vier ik mijn tienjarige relatie met MakerLab en MakerStreet. Tien jaar druk in de weer met innovatie: in projecten, aan de commerciële zijde en als managing partner. De door Roderick mooi geduide energie in dit werkveld boeit mij blijkbaar zo, dat het de jaren voorbij laat vliegen alsof het uren zijn. Wat een mazzel.

‍

Dé plek waar ik die energie ervaar is tijdens onze Living Labs. Daar worden op basis van menselijke interactie de zaadjes van impactvolle innovatie geplant. Het is een speciale, heel menselijke ervaring, die heel anders voelt dan bijvoorbeeld het succes van implementatie.

‍

Implementatie energie

‍

Bij innovatie-energie denken veel betrokkenen, ook binnen mijn team, vaak eerst aan het moment dat de impact van een innovatieproject voor 'de wereld' zichtbaar wordt. Op dit moment leert heel ov-gebruikend Nederland OVPay kennen. Een project waar wij jaren aan mee mochten werken. Het gevolg is dat steeds als wij nu een bus of trein in stap en we de OVpay uitingen zien, we dat 'voelen van binnen'.

‍

Hetzelfde ervaren we bij het passeren van de bagagecontrole op Schiphol of als we terugdenken aan de mantelzorgers en zorgconsultants die we bij het Zilveren Kruis Zorgkantoor leerden kennen. Zij lieten ons inzien dat een intakegesprek weer over mensen moest gaan, in plaats van over administratie.

‍

Deze 'implementatie energie' wordt gevoed door de realisatie van vaak blijvende verandering en is daardoor te vergelijken met trots. Mooi en zeer waardevol. Maar toch prefereer ik iets anders.

‍

Living Labs

‍

Voor dat 'iets anders', moeten we een laagje dieper graven. Naar het moment dat het zaadje voor die succesvolle verandering geplant werd. Het moment dus, vaak vrij vroeg in het project, dat op een kleine schaal een gevoel van connectie ontstond. Het is die bijzondere energie die we kregen, toen we merkten dat we begonnen te begrijpen wat er speelde, en wat de richtingen waren, waar de antwoorden op de innovatievraag gevonden konden worden.

‍

Binnen ons vakgebied spelen de Living Labs hier een cruciale rol in. Deze real-life experimenten zorgen in onze optiek voor de meest menselijke, en dus oprechte vorm van innoveren. Omdat ze plaats vinden op de werkvloer, in de echte wereld dus. In een Living Lab zijn we aan het experimenteren en valideren in de klas, op de ziekenhuisafdeling, in het station of op straat. Het dwingt ons om de mens en al haar kenmerken echt te zíen en van haar te leren.

‍

Persoonlijk denk ik bijvoorbeeld aan de spanning die we waarnamen op Schiphol bij een vader die zijn kroost onder controle probeerde te houden bij het uitladen van zijn net-niet-goed-ingepakte vloeistoffen bij de bagagecontrole. Was het irritatie vanwege het gedrag van zijn kinderen? Schaamte naar andere reizigers die er last van ondervonden? Beide? Het gesprek na de controle gaf context en hielp om de eerste oplossingen uit te denken.

‍

Ik denk ook aan de COPD patient bij het OLVG ziekenhuis, die we na een consult hielpen om in te loggen bij de zelf-meet app. De angst die we opmerkten, wanneer zij twijfelde aan het antwoord op een ogenschijnlijk onschuldige vraag bij het inloggen. "Als ik dit niet goed doe, wat betekent dat dan straks voor mijn behandeling?".

‍

Ook een leerling op het Haags Montessori Lyceum flitst voorbij. Bij het toewijzen van een mentor reageerde zij schouderophalend. Waarom was dat? Twee vragen verder wisten we dat het in de ogen van de leerling 'geen match was', en waarom zij dat zo voelde. Het zaadje voor een oplossingsrichting was gepland.

‍

Menselijk contact

‍

Alle bovenstaande momenten, draaien om contact. Die combinatie van menselijke interactie en het inzicht dat voortkwam uit het gelijktijdig geobserveerde gedrag. Die ene opmerking, iemand's houding of gezichtsuitdrukking, het kan van alles zijn. Maar het is vaak het eerste succesvolle stapje van een innovatieproces, dat nog vele meters te maken heeft.

‍

Het zijn deze kleine momenten van inzicht die precies de juiste energie losmaken binnen een innovatieproject. Momenten die we soms tussen neus en lippen door meemaakten. Vanaf het moment dat ik dit persoonlijk tien jaar geleden voor het eerste ervoer, tot aan gisteren; het deze energie die ik verslavend vind. Op naar meer dus.

‍